АНВИЛ төмөр хийцийн цех

Халуун гагнуур хийхэд ямар металл гагнах гэж байна тэр металлаараа гагнуур хийж гагнана. Мөнгө, мөнгөн эдлэл гагнавал мөнгөн гагнуур, алт бол алтан гагнуур хийх жишээтэй. Гагнуурыг олон янзаар хийдэг боловч гагнах гэж байгаа металлаасаа гагнуур нь түргэн хайлж гүйхээр өөр түргэн хайлах металл хольж гагнуур хийнэ.

Тухайлбал шар алт 1063 хэмд хайлдаг байхад мөнгө 960 хэмд, цайр 419 хэмд тус тус хайлна. Ингэхээр алтан гагнуур хийхэд алт 60% мөнгө 30% цайр 10% хольж гагнуур хийнэ. Мөнгөн гагнуур хийхэд зэс 42%, цайр 38%, мөнгө 20% хольж хийнэ. Гэхдээ алт мөнгөө урьдаар хайлуулж, түүн дээр цайраа хийгээд бал чулуу буюу нүүрсээр сайн хутгаж холино. Цайраа хамт хийвэл алт мөнгөний хайлах халууныг даалгүй шатаж ууршаад үгүй болох тул сүүлд нь хийнэ. Өөрөөр хэлбэл алт, мөнгийг гагнахдаа өөр төрлийн металл хольж чанарыг нь муутгаад гагнуур хийж байгаа гэсэн үг. Тийм учраас сайн алт, мөнгөнд гагнуур хийх дургүй байдаг.

Гуулин гагнуур хийхэд шар гууль 38%, зэс 61%, цагаан тугалга 1% хольж нэлээд хатуу гагнуур хийнэ. Бас мөнгө 25%, зэс 40%, цайр 35% хольж зөөлөн гагнуур хийнэ. Гагнуурыг түргэн хайлуулж гагнах металлын гадаргууг цэвэрлэж гагнуур болон гагнагдаж байгаа хийцүүдийг хоорондоо уусах байдлаар нийлж гагнагдахад чухал үүрэг гүйцэтгэгч бодис тунсаа хэрэглэнэ. Тунсаа зэс саванд хийгээд бага зэрэг цэвэр усанд хайлж буцалгана. Хар ба өнгөт металлыг нийлүүлж гагнахдаа хооронд нь сайн нийлүүлж эвийг тохируулаад завсрыг нь сайн цэвэрлэж хөдөлгөөнгүй боож бэхэлнэ. Гагнах хэсгийн уулзуураар тунсааг цэвэрхэн түрхэж гагнуураа маш жижигхэн давтаж жижиглээд дээр нь өрж тавина. Гал өгөхдөө эхлээд зөөлөн галаар тунсаагаа хөөргөж суулгаад дараа нь хүчтэй галаар гагнуураа хайлуулж гүйлгэнэ. Гагнуур гүймэгц галаа зогсоож гагнасан зүйлээ хөдөлгөөнгүй хөргөнө. Гагнах газраа модны нүүрсээр хучиж хөөрөгдөхөд уг хийц сайн улайсаж гагнуур түргэн гүйдэг юм.